Agorafobie: oorzaken, symptomen en behandeling
Posted On
Agorafobie is een angststoornis die wordt gekenmerkt door angstsymptomen in situaties waarin de persoon zijn omgeving als onveilig beschouwt en er geen eenvoudige manier is om te ontsnappen. In het Grieks betekent het woord “agorafobie” “angst voor de marktplaats”. Agorafobie treft ongeveer 1,7% van de volwassenen. Vrouwen worden twee keer zo vaak getroffen als mannen. De aandoening begint meestal in de vroege volwassenheid en komt minder vaak voor op oudere leeftijd. Het komt zelden voor bij kinderen.
Patiënten die onder deze sociale nervositeit lijden zijn bang om praktisch elke nieuwe omstandigheid te betreden, in het bijzonder een waarin ze denken dat ze controle of veiligheid nodig hebben. Sommige agorafoben zijn bang voor groepen of plaatsen met sociale actie (bijvoorbeeld in een commercieel centrum), sommigen zijn bang voor het openbaar vervoer. Sommigen verstijven wanneer ze in het midden in een enorme, open ruimtes terechtkomen.
In buitengewone gevallen weigeren mensen met agorafobie hun te verlaten, ze wonen, werken en gaan met mensen om zonder hun ‘veiligheids- of comfortzone’ te verlaten.
‘Je bent misschien vergeten hoe goed je wereld kan zijn.’ – is een zin uit een nummer geschreven door de band Incubus, sprekend over de benarde toestand waarin je terechtkomt wanneer je met agorafobie kamt.
Agorafobie is niet iets dat deze patiënten plotseling overkomt. Het is meestal een gevolg van een traumatische ervaring uit het verleden die als trigger voor agorafobe symptomen fungeert.
Oorzaken en symptomen van agorafobie
Agorafobie heeft meestal een familiale, genetische achtergrond. Traumatische gebeurtenissen zoals de dood van een geliefde, misbruik in de kindertijd of slachtoffer worden van geweld, kunnen de aandoening veroorzaken. Gewoonlijk combineren genetische en omgevingsfactoren om deze fobie te ontwikkelen.
Patiënten met agorafobie:
• zijn hoogstwaarschijnlijk hoogsensitieve personen;
• zijn vervreemd en blijven excuses vinden om sociale interactie te vermijden;
• verkeren in nood, voelen zich erg eenzaam en geïsoleerd;
• voelen zich met de dag meer in de val gelokt;
• voelen zich constant onzeker;
• zijn perfectionistisch;
• hebben behoefte aan controle;
• kunnen hun huis niet verlaten zonder een vertrouwenspersoon, in ernstige gevallen verlaten ze hun veilige ruimte helemaal niet meer;
• zijn bang om op plaatsen te zijn waar het moeilijk is om weg te komen. Bijvoorbeeld openbaar vervoer, winkelcentra, concerten…;
• lijden vaak aan paniekaanvallen, angstgevoelens en depressie.
Symptomen van agorafobie
De symptomen van agorafobie verschijnen elke keer dat de patiënt hervalt in deze aandoening en kunnen langer dan zes maanden aanhouden. De fysieke symptomen van agorafobie kunnen die van een paniekaanval zijn, zoals:
• Tachycardie (snelle hartslag)
• Moeilijk ademhalen
• Overmatig zweten
• Zich onzeker, verdoofd of rillingen voelen
• Pijn op de borst
• Duizeligheid en duizeligheid
• verlies van controle
• Diarree of maagklachten
Herken je de bovengenoemde lichamelijke en geestelijke klachten, dan is het tijd om direct een psycholoog of psychiater te raadplegen. Het is mogelijk om online cognitieve gedragstherapie te starten.
Agorafobie behandeling
Het is bijna onmogelijk om agorafobie op te lossen zonder behandeling. Opties voor agorafobiebehandeling omvatten therapie en medicatie.
Medicijnen die worden gebruikt om depressie te behandelen, zoals benzodiazepinen, selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), enz. worden soms voorgeschreven voor de behandeling van agorafobie. Houd er altijd rekening mee dat benzodiazepinen, ook wel benzo’s genoemd, zeer verslavend zijn voordat u met deze behandeling begint.
Hoewel medicijnen worden gebruikt als een kernbehandeling voor sommige aandoeningen die worden gekenmerkt door hoge stressniveaus, worden ze niet gebruikt om agorafobe manifestaties te behandelen. Geneesmiddelen worden alleen aan agorafobe patiënten gegeven om ze te kalmeren en de frequentie en intensiteit van paniek- of angstaanvallen te verminderen.
Het belangrijkste probleem is dat er geen onderscheid kan worden gemaakt tussen een “veilige” en een “risicovolle” omgeving of situatie. Mensen met agorafobie moeten dit onderscheid dus leren begrijpen. Deze differentiatie is met medicatie niet te realiseren. Dus agorafobie moet op een andere manier worden behandeld.
Sommige mensen met agorafobie zouden de eerste stap kunnen zetten om uit dit probleem te komen door medicijnen te gebruiken. Hoe het ook zij, agorafoben moeten begrijpen dat er geen dwingende reden is om een plaats als “veilig” of “gevaarlijk” te beschouwen. Alleen medicijnen kunnen dit het basisonderscheid niet oplossen.
Meestal wordt de behandeling uitgevoerd door middel van counseling die cognitieve gedragstherapie (CGT) wordt genoemd. CGT lost agorafobe aandoeningen op bij de helft van de patiënten.
Systematische desensibilisatie kan de meeste patiënten met paniekaanvallen en agorafobie blijvende hulp bieden. De overgebleven en subklinisch agorafobisch symptomes oplossen, alsook angstaanvallen laten verdwijnen, is het doel van deze therapie.
Onder alternatieve behandelingen is Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) onderzocht als een mogelijke behandeling voor agorafobie, met slechte resultaten.
Een combinatie van medicatie en cognitieve gedragstherapie wordt als de beste optie voor agorafobiebehandeling beschouwd.
Als agorafoob is het mogelijk dat u uw psychiater of psycholoog niet kunt bezoeken om uw symptomen te bespreken. Misschien voel je je niet in staat om je huis te verlaten. U kunt altijd telefonisch een afspraak maken voor therapie als u last heeft van de eerder genoemde klachten. Aarzel ook niet om het probleem met uw dierbaren te bespreken.
Wijzijnmind,nl: Behandeling agorafobie
Psyned.nl: Agorafobie, alles wat je moet weten
